Meşruhatlı Vize Nedir? | Başvuru Süreci (2025)

Meşruhatlı vize, sadece bir seyahat belgesi şerhi değildir. Aksine, hakkında kamu düzeni, kamu güvenliği veya idari para cezası borcu gibi nedenlerle Türkiye’ye giriş yasağı (tahdit kodu) bulunan yabancılar için oluşturulmuş hayati bir mekanizmadır. Bu vize, bireyin anayasal hakları (aile birliği, eğitim, çalışma) ile devletin egemenlik yetkileri arasında bir denge kurar.

Bu makalede, “Meşruhatlı Vize” ve sıklıkla karıştırılan “İstizanlı Vize” kavramlarını, başvuru şartlarını, kimlerin bu vizeye başvurabileceğini ve 2025 yılı itibarıyla güncel harç bedellerini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

Meşruhatlı Vize Nedir? Hukuki Niteliği

Tanım ve Amacı

“Meşruhat”, kelime anlamı olarak “şerh düşülmüş” veya “özel bir açıklama yapılmış” demektir. Türk Yabancılar Hukuku pratiğinde meşruhatlı vize; yabancının pasaportuna basılan vize etiketinde, seyahatin genel bir turistik amaçtan ziyade; çalışma, öğrenim, aile birleşimi veya tedavi gibi spesifik ve hukuki bir statü doğuran amaca yönelik olduğunu gösteren özel bir vize türüdür.

Bu vize, standart vizelerden farklı olarak yabancıya Türkiye’ye giriş yaptıktan sonra belirli bir süre içinde (genellikle 30-90 gün) İkamet İzni (Oturum İzni) alma hakkı tanır. Meşruhatlı vize ile gelen yabancının ikamet izni talebi, vizenin verilişindeki ön onay nedeniyle çok daha güçlü bir hukuki zemine oturur.

Giriş Yasaklarını Aşma Fonksiyonu

Meşruhatlı vizenin en kritik işlevi, hakkında Türkiye’ye giriş yasağı (tahdit kodu) bulunan yabancılar için yasal bir giriş kapısı açmasıdır. YUKK Madde 15/2 uyarınca, giriş yasağı bulunanlara normalde vize verilmezken, idareye tanınan yetki ile özel durumlarda (aile, eğitim, sağlık vb.) meşruhatlı vize verilebilir.

Önemli Not: Meşruhatlı vize, giriş yasağını hukuken “iptal etmez”; sadece o giriş işlemi özelinde yasağın etkilerini “askıya alır” veya bertaraf eder.

“İstizanlı Vize” ile “Meşruhatlı Vize” Arasındaki Fark

Bu iki kavram sıklıkla karıştırılır ancak aralarındaki fark bir “tür” farkı değil, “usul” farkıdır.

İstizan (İzin İsteme): Konsolosluğun, yapılan bir vize başvurusunu kendi yetkisiyle sonuçlandıramayıp, dosyayı karar vermesi için merkeze (Ankara’ya, Göç İdaresi Başkanlığı’na) göndermesi işlemidir. Başvuru sahibinin durumunda “kritik” bir husus varsa (giriş yasağı vb.), konsolosluk istizan prosedürünü başlatır.
İlişki: Meşruhatlı vize, vizenin sonucunu (etiket üzerindeki amacı); İstizanlı vize ise o vizenin veriliş yöntemini (Ankara onaylı olmasını) ifade eder.

Özetle: Giriş yasağı olan bir yabancı için her meşruhatlı vize, doğası gereği istizanlı (merkez onaylı) bir vizedir.

Kimler Meşruhatlı Vize Başvurusu Yapabilir?

Meşruhatlı vize herkese açık değildir; belirli amaçlarla Türkiye’ye gelmek isteyenler içindir. Özellikle “deport” (sınır dışı) kararı olanlar için aşağıdaki kategorilerden birine girmek elzemdir.

1. Aile Birleşimi Amaçlı Başvurular

Türk vatandaşlarının veya Türkiye’de yasal izinle bulunan yabancıların eşleri ve çocukları başvurabilir. Giriş yasağı olsa bile, “Aile Birliğinin Korunması” ilkesi gereği idare genellikle bu vizeyi onaylar.

2. Eğitim ve Öğrenim Amaçlı Başvurular

Türkiye’deki bir üniversiteden kabul alan öğrenciler (önlisans, lisans, yüksek lisans, doktora) başvurabilir. Sadece dil kursu (TÖMER) kaydı, giriş yasağı olanlar için genellikle yetersizdir; ancak üniversiteye bağlı hazırlık sınıfları kabul görür.

3. Çalışma Amaçlı Başvurular

Türkiye’deki bir işveren ile anlaşmış ve adına çalışma izni başvurusu yapılmış yabancılar içindir. Çalışma izni onaylandığında, verilen vize “Çalışma Meşruhatlı”dır.

4. Sağlık ve Tedavi Amaçlı Başvurular

Tedavisi Türkiye’de devam eden veya ülkesinde mümkün olmayan yabancılar içindir. Hastalığın kamu sağlığını tehdit eden bulaşıcı bir hastalık (G-78 kodu kapsamındaki) olmaması esastır.

Başvuru Süreci ve Adımları

Meşruhatlı vize başvurusu, istisnalar hariç, sadece yurt dışındaki Türk Konsolosluklarına yapılır. Türkiye içinden başvuru yapılamaz.

Türk Konsolosluğu’nun sisteminden “Ulusal Vize” veya “Özel Meşruhatlı Vize” randevusu alınır.
Amaca uygun belgeler ve giriş yasağını açıklayan dilekçeler hazırlanır.
Yabancı şahsen mülakata gider. Giriş yasağı varsa bunu gizlememeli, aksine “özel meşruhatlı vize” talep ettiğini belirtmelidir.
Konsolosluk dosyayı Ankara’ya (Göç İdaresi) iletir. Dosya merkezde değerlendirilir.
Ankara’dan onay gelirse vize pasaporta basılır.

Başvuru İçin Gerekli Belgeler (Kategorik Tablo)

Vize Türü	Temel Belgeler	Kritik Ek Belgeler
Aile Birleşimi	Pasaport, Başvuru Formu, Biyometrik Fotoğraf	Evlilik Cüzdanı, Vukuatlı Nüfus Kayıt Örneği, Eşin (Sponsorun) Gelir Belgesi, Sağlık Sigortası, Adli Sicil Kaydı.
Öğrenci	Pasaport, Başvuru Formu, Biyometrik Fotoğraf	Üniversite Kabul Mektubu, Önceki Diploma/Transkript, Maddi Yeterlilik Beyanı, Öğrenci Belgesi.
Tedavi	Pasaport, Başvuru Formu, Biyometrik Fotoğraf	Hastane Heyet Raporu, Doktor Kabul Yazısı, Seyahat Sigortası, Tedavi Masrafları Makbuzu.
Çalışma	Pasaport, İş Sözleşmesi, Biyometrik Fotoğraf	Şirket Evrakları, Diploma, İşverenin Referans Mektubu.

Başvuru Sonuçlanma Süresi

Yasal Süre: Mevzuata göre en geç 90 gündür.
Uygulamadaki Süre: Giriş yasağı olmayan standart başvurular 15-30 günde sonuçlanırken; giriş yasağı (tahdit kodu) olan istizanlı dosyalar, detaylı güvenlik soruşturması nedeniyle ortalama 45 ile 90 gün arasında sonuçlanmaktadır.

Tahdit Kodları ve Meşruhatlı Vize İlişkisi

Meşruhatlı vize her yasağı kaldırmaz.

Aşılabilecek Kodlar (İdari Kodlar)

Vize İhlali Kodları (Ç-101 … Ç-105): Vize süresini aşanlara konulur. Meşruhatlı vize ile (özellikle para cezası ödenirse) giriş sağlanabilir.
V-84 (10 Gün Kuralı İhlali): Şartlı giriş ihlali yapanlar.
Ç-113 (Yasadışı Giriş-Çıkış): Para cezası ödenmesi şartıyla meşruhatlı vize ile aşılabilir.

Aşılamayan Kodlar (Güvenlik Kodları)

Kamu güvenliği (G-87), terör bağlantısı veya adli suç (Ç-114) isnadı içeren kodlarda idare genellikle vize talebini reddeder. Bu durumlarda İdare Mahkemesi’nde “Kodun İptali Davası” açmak zorunludur.

2025 Yılı Vize ve İkamet Harçları

2025 yılı itibarıyla güncellenen maliyetler şöyledir:

Vize Başvuru Harçları (2025)

Vize Türü	Harç Tutarı (TL)
Tek Giriş Vizesi	7.882,70 TL
Müteaddit (Çoklu) Giriş	26.406,10 TL
Transit Vize	7.882,70 TL

İkamet İzni Harçları (2025)

Kalem	Tutar (TL)
İkamet İzni Kart Ücreti	810,00 TL
İkamet Harcı (İlk Ay)	Günlük 292,70 TL
İkamet Harcı (Sonraki Aylar)	Aylık 1.876,70 TL

Sonuç ve Değerlendirme

Meşruhatlı Vize, katı vize kurallarının ve giriş yasaklarının istisnasıdır. Özellikle vize ihlali nedeniyle mağdur olan ve ailesinden veya okulundan ayrı kalan yabancılar için en etkili hukuki çözümdür. Ancak sürecin “istizan” prosedürüyle yürütüldüğü ve standart başvurulardan daha uzun sürdüğü unutulmamalıdır. Giriş yasaklarının niteliği doğru analiz edilmeli, meşruhatlı vize ile aşılamayacak (güvenlik kaynaklı) yasaklar için doğrudan dava yoluna gidilmelidir.